🧪 اسید سیتریک چیست؟
اسید سیتریک (Citric Acid) یک اسید آلی ضعیف با فرمول شیمیایی C₆H₈O₇ است که به‌طور طبیعی در مرکباتی مثل لیمو، پرتقال و گریپ‌فروت وجود دارد. این ماده به‌خاطر طعم ترش و خاصیت نگهدارندگی‌اش، در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد.
🍋 کاربردهای اسید سیتریک
| حوزه | کاربرد |
|---|---|
| صنایع غذایی | طعم‌دهنده، تنظیم‌کننده اسیدیته، نگهدارنده طبیعی |
| داروسازی | پایدارکننده داروها، تنظیم‌کننده pH، مکمل غذایی |
| آرایشی و بهداشتی | تنظیم‌کننده pH محصولات پوستی، لایه‌بردار ملایم |
| شوینده‌ها | ضدعفونی‌کننده، حذف رسوبات آهکی، نرم‌کننده آب |
| صنایع شیمیایی | عامل کی‌لاته‌کننده برای فلزات، تنظیم‌کننده واکنش‌ها |
🔬 ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی
- شکل ظاهری: پودر سفید کریستالی
- طعم: ترش و ملایم
- جرم مولی: 192.12 گرم بر مول
- دمای ذوب: حدود ۱۵۳ درجه سانتی‌گراد
- انحلال‌پذیری: بسیار محلول در آب
- pKa: بین 3.09 تا 6.4 بسته به شرایط محیطی
🌱 تولید صنعتی
اگرچه اسید سیتریک در مرکبات وجود دارد، اما تولید صنعتی آن از طریق تخمیر قندها توسط قارچ Aspergillus niger انجام می‌شود. این روش مقرون‌به‌صرفه و رایج‌ترین شیوه تولید در جهان است.
⚠️ نکات ایمنی
- در صورت تماس با چشم یا پوست ممکن است باعث تحریک شود
- در محیط خشک و خنک نگهداری شود
- هنگام استفاده صنعتی، از دستکش و ماسک استفاده شود
